Bydgoszcz jest jednym z nielicznych miast położonych na skrzyżowaniu dróg wodnych (Brdy, Wisły, przez Kanał Bydgoski łączących się z Notecią i Wartą oraz Odrą). Zabudowa starej części miasta była projektowana z myślą o wykorzystaniu tych naturalnych walorów. Obszar nad odnogami Kanału Bydgoskiego nazwano Małą Wenecją lub Wenecją Bydgoską. Ocalały do dzisiaj fragment tej zabudowy w okolicach Wyspy Młyńskiej ma być w najbliższym czasie remontowany, a nad pozostałym fragmentem Starego Kanału Bydgoskiego rozciąga się park. Teren ten należy do Skarbu Państwa. Sam kanał pozostaje od 1965 r. w administracji Okręgowego Zarządu Wodnego w Bydgoszczy. Zarząd nad terenami zielonymi sprawuje Urząd Miasta Bydgoszczy, przy współpracy z konserwatorem przyrody - ze względu na obecność drzew będących pomnikami przyrody. Opisywany park położony jest między torami kolejowymi od zachodu i północy oraz wzdłuż ul. Nad Kanałem i Rondem Grunwaldzkim od wschodu i ulicą Nakielską od południa. Zarząd nad parkiem sprawuje Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Bydgoszczy. Powierzchnia terenu to prawie 49 ha rozciągających się po obu stronach jednej z istniejących do dziś odnóg kanału tzw. Starego Kanału Bydgoskiego. W jego obrębie znajdują się dwie czynne śluzy (przy ul. Wrocławskiej i przy ul. Czarna Droga). Park składa się z trzech części o różnym stopniu zagospodarowania, połączonych ze sobą w naturalny sposób.
Historia:
Pierwszy projekt kanału łączącego Brdę z Notecią a tym samym Wisłę z Odrą pochodzi z pracowni nadwornego kartografa króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Franciszka Floriana Czaki. Powstał w 1766 roku, czyli na 6 lat przed I rozbiorem Polski. Ze względu na sytuację polityczną kraju projekt nie został zrealizowany przez władze polskie. Ideę połączenia dwu wielkich rzek podjął król pruski Fryderyk II. W 1773 roku rozpoczęto prace według projektu Franca B. von Brenckenhoffa. Pracami budowlanymi kierował Wilhelm Dornstein, trwały one do czerwca 1774 roku. Powstało 26 kilometrów drogi wodnej przeciętej 9 drewnianymi śluzami. Ze względu na brak ludzi do pracy w okolicy budowy, robotników sprowadzono z Turyngii, Saksonii, Meklemburgii i Czech (8 - 18 tys. osób). Zbytni pośpiech w pracach spowodował śmierć wielu z nich (prawdopodobnie?) i zawalenie się śluzy oraz zapiaszczenie sporego odcinka kanału. Kanał do eksploatacji oddano dopiero we wrześniu 1774 roku i bardzo szybko nastąpiło jego zamknięcie i modernizacja. Przebudowano śluzy na murowane z drewnianymi wrotami - istnieją do dzisiaj przy ul. Bronikowskiego - VI śluza (1806-1809), ul. Czarna Droga - V śluza (1805-1807) i ul. Wrocławskiej - IV śluza (1804-1806), wszystkie przeznaczone dla barek o ładowności do 200 ton. W następnym etapie przebudowy, w latach 1887 do 1915, powstały śluzy Okole i Czyszkówko o ładowności do 500 ton, znacznie skracające drogę. Były one związane z potrzebami wojska. Od tej pory istniały dwa równoległe ciągi od ulicy Bronikowskiego - śluza VI - do okolic ulicy Siedleckiej, gdzie łączył się z Brdą tzw. Nowy Kanał z istniejącymi do dziś śluzami Czyszkówko i Okole stanowiący główną drogę wodną i tzw. Stary Kanał od śluzy VI do śluzy II przy ul. Grottgera - pełniący funkcje najpierw drogi rezerwowej dla małych barek, następnie kanału ulgowego (od lat 40-tych XX w.) i odprowadzający wodę z okolic Nakła, Lisiego Ogona, Miedzynia, Osowej Góry, ponieważ tylko jego śluzy posiadają upusty dla zrzutu wody z obszaru zachodniego miasta. Dlatego śluzy IV, V, VI są dziś jednocześnie obiektem zabytkowym i piętrzącym w miarę potrzeby wodę Kanału Bydgoskiego (dł. 4.03 km). Po pierwszej wojnie światowej Stary Kanał był coraz rzadziej wykorzystywany jako droga wodna. Nad jego brzegami powstała, więc sieć kawiarni, kawiarenek i restauracji oraz terenów wypoczynkowych ocienionych starymi drzewami. Nabrzeże zamieniło się w miejsce spotkań i spacerów bydgoszczan. Po kanale pływały statki spacerowe i łodzie, którymi panowie wozili panie, stąd nazwa Wenecja Bydgoska. Niestety w latach 60-tych XX w. nastąpiła przebudowa i poszerzenie ulicy Grunwaldzkiej. Powstało Rondo Grunwaldzkie usprawniające komunikację miejską, ale jednoczesnie zasypano odcinek kanału od II śluzy włącznie do IV śluzy. Wody kanału skierowano do Brdy pod Rondem Grunwaldzkim rurociągiem o średnicy 1800 mm. Skrócono, więc Stary Kanał i oderwano go od Wyspy Młyńskiej. Obecnie śluzy IV, V, VI są odremontowane, posiadają pozwolenia wodnoprawne są na bieżąco kontrolowane przez Nadzór Wodny i pozostają w eksploatacji Miasta Bydgoszczy. Miasto nie tylko docenia wartość historyczną obiektów Kanału Bydgoskiego, ale i dba o jego stan, wyremontowało śluzy, oczyściło koryto kanału i wyremontowało brzegi. Prace prowadzone były w porozumieniu z konserwatorem zabytków. W dniu 8 XII 2005 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków powziął decyzję o wpisaniu do rejestru zabytków całego zespołu Kanału Bydgoskiego (Nowego i Starego) wraz z towarzyszącą mu zabudową. Miasto stara się również o wpisanie go na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO ze względu na unikalny w skali europejskiej przykład XVIII-wiecznej myśli technicznej i wielkie znaczenie dla rozwoju miasta (przed budową kanału w Bydgoszczy mieszkało ok. 800 osób). W przyszłości nad brzegami kanału mają powstać przystanie dla łodzi, kajaków, rowerów wodnych i statków spacerowych, punkty gastronomii i hotele (hotel "Park" już czynny w budynku przedwojennego hotelu posiada salę restauracyjną z piękną mozaiką przedstawiającą historię miasta). Planowane są kotwicowiska z pełnym wyposażeniem i powiększenie systemu ścieżek rowerowych. Zgodnie z Programem Rozwoju Lokalnego na obrzeżu kanału ma powstać miasteczko naukowe z interaktywnymi wystawami.
Przyroda:
Na terenie parku rosną liczne gatunki drzew i krzewów liściastych, jeden modrzew i kilkanaście sosen zwyczajnych zgrupowanych przy kościele Miłosierdzia Bożego. Wczesną wiosną zakwitają na trawnikach ziarnopłon wiosenny i złoć żółta (oba żółtokwitnące) a z drzew olsza czarna. W pobliskich ogródkach kwitną "bzy" lilaki (białe i fioletowe) a na terenie parku suchodrzew tatarski i tawuła, a w czerwcu jaśmin i nieliczne głogi. Część parku jest zacieniona przez stare drzewa - tam krzewów kwitnących jest mało i słabo rosną. W części północnej parku, przy torach kolejowych krzewów jest więcej i są bujniejsze gdyż dociera do nich więcej światła. W maju kwitną kasztanowce białe, a latem lipy drobnolistne tworzące cienistą aleję. Warto zwrócić też uwagę na wczesnozakwitające czerwone kwiaty wiązu szypułkowego i jego uskrzydlone, okrągłe nasiona. Najcenniejszymi drzewami są pomniki przyrody:
* 14 olch czarnych
* 11 topól czarnych
* olsza czarna trójwierzchołkowa
* dąb szypułkowy
Status pomnika przyrody topole uzyskały 8 lutego 1955 roku, było ich wtedy 40 sztuk, a olsze 10 grudnia 1987 roku. Są to obecnie drzewa 100-160 letnie o pierśnicach powyżej 500 cm (pierśnica to obwód drzewa na wysokości 120 cm nad ziemią). Ciekawe są również inne drzewa o rozmiarach kwalifikujących do objęcia ich ochroną pomnikową :
* wiąz szypułkowy
* dęby szypułkowe
* klony srebrzystolistne
* lipa drobnolistna
Na terenie parku możemy w miniaturze zobaczyć las iglasty z sosną zwyczajną, łęg z olszą, jesionem i wiązem oraz las liściasty z lipą, klonem i kasztanowcem. Każdy z nich rośnie na innej glebie i różni się roślinnością runa. Niestety tegoroczna zima 2005/2006 z mrozami do -28 st. C spowodowała ubytki w drzewostanie i prace nad ich usuwaniem trwają. W części zachodniej kanału, przy brzegach, widać roślinność szuwarową z arcydzięglem litworem, tatarakiem zwyczajnym i trzciną pospolitą. Z brzegu kanału można wiosną obserwować zachowania godowe kaczek krzyżówek, kurek wodnych i łysek, a w późniejszym okresie również ich potomstwo. Na trawnikach spotyka się kosy, szpaki, drozdy, wronę siwą, gołębie grzywacze (największe gołębie będące zwierzyną łowną, w mieście czują się bezpiecznie) i gołębie miejskie. Spacerowicze nie zapominają o ptakach również w czasie zimy dokarmiając je regularnie. Okoliczni wędkarze łowią nad kanałem ryby.
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10266 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Pon 19 Sty, 2009 18:20
Na pewno na odcinku kanału na wysokości Poczty - widać ją w tle. Co do samej śluzy to nie wiem... Trzeba poszukać info Jest książka o kulisach filmu, m.in. co gdzie jak i z kim... może tam będzie odpowiedź?
Hmm... Szukam... Bez konkretów piszą coś http://miasta.gazeta.pl/b...trasie_W_Z.html i stamtąd jest też poniższa fota wykorzystana we wskazanym tekście. Zatem pewnie o tą śluzę chodzi:
pancerstonka Gość
Wysłany: Czw 22 Sty, 2009 00:46
Ładne foty ,extra materiał... troch ę szperania detektywistycznego było,ale napewno było warto,bo bardzo wzbogaci naszą wiedzę w tym temacie... pozdro dla autora.
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10266 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Wto 02 Lut, 2010 14:01
Dołączam się do aplauzu
Rewelacja! Z tego co kojarzę, to w bliskim sąsiedztwie koczuje całe stado łabędzi...
Super klimat nadają te zlodowaciałe spusty wody
pancerstonka Gość
Wysłany: Pon 12 Kwi, 2010 00:21
No to niech i ja się pochwalę śluzą sfoconą ,na której podobno nakręcono jeden z odcinków "Czterej pancerni i pies" i dla upamiętnienia tego wydarzenia ma stanąć kolejna replika "Rudego 102"
Na początek foty gdzie pod ziemia są zasypane bunkry z filmu,tak twierdzi pewna osoba.
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10266 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Wto 13 Kwi, 2010 23:26
Faktycznie Ale z tego co mi wiadomo to dla potrzeb filmu wybudowana atrapa... Tak więc najprawdopodobniej to jest tylko miejsce w którym owa dekoracja stała...
Pozwolę sobie po długiej nieobecności tu,dalej pociągnąć temacik z Śluzami Bydgoskimi.Tym razem następna z czynnych śluz,na rozwidleniu starego i nowego kanału...
pancerstonka Gość
Wysłany: Sob 07 Sie, 2010 15:25 odp
Dorzucam brakujące,jak mi się wydaje foty,bo nie przypuszczałem,że wedrę się normalnie na teren śluzy...
Jeśli to nadal jest jeszcze interesujący temat,to wiem skąd inąd,że szykuje się jeszcze materiał Szcypawki.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach