FORUM OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA Strona Główna FORUM OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA
ROK ZAŁ. 2006

www.stowarzyszeniebastion.com

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  AlbumAlbum

Odpowiedz do tematu
Poprzedni temat :: Następny temat

Tagi tematu: jablecznej, monastyr

Monastyr w Jabłecznej
Autor Wiadomość
JanPoszept 
starszy drużynowy



Dołączył: 17 Lip 2013
Posty: 241
Wysłany: Nie 27 Paź, 2013 14:23   Monastyr w Jabłecznej

Dzis zapraszam do Jabłecznej...



Jak podaje przewodnik Grzegorza Rakowskiego "Polska Egzotyczna" (czesc II), klasztor powstal w XV wieku, o czym swiadczy m. in. wykonana specjalnie dla niego i przechowywana do dzis rekopismienna ewangelia z 1498r. Legenda glosi, ze monastyr zalozono w miejscu, w którym zatrzymala sie plynaca Bugiem ikona Sw. Onufrego. Mimo trwajacych cale wieki silnych nacisków, mnisi z Jablecznej nie przystapili po 1596r do unii brzeskiej i wytrwali przy prawoslawiu. Okres rozbudowy i rozkwitu klasztor przezyl w XIX wieku, kiedy wschodnia czesc Polski znalazla sie pod zaborem rosyjskim. Wladze carskie finansowaly szczodrze mnichów traktujac ich jako krzewicieli prawoslawia wsród okolicznej unickiej i katolickiej ludnosci, co z kolei mialo pomóc w jej rusyfikacji.

Monastyr zostal powaznie zniszczony w czasie I Wojny Swiatowej, pod nieobecnosc mnichów ewakuowanych przed ofensywa wojsk niemieckich. Szybko go odbudowano, przez caly okres miedzywojenny podlegal jednak róznym restrykcjom i konfiskatom ziemi nakladanym przez polskie wladze. W czasie II Wojny Swiatowej Niemcy ponownie zniszczyli klasztor, splonal w 1942 roku wraz z cenna biblioteka i archiwum. Odbudowa powojenna trwala dlugo - takze i teraz prawoslawny osrodek nie cieszyl sie poparciem wladz polskich. Stopniowo odzyskal jednak znaczenie, jako ze przez wiele lat byl jedynym meskim klasztorem prawoslawnym na terenie Polski (obecnie sa takie trzy). Jak podaje przewodnik, kilka razy do roku odbywaja sie w Jablecznej duze uroczystosci religijne. Szczególnie wielkie tlumy gromadza sie w dniu patrona klasztoru, Sw. Onufrego (24/25 czerwca).

Co ciekawe, przez wiekszosc swego istnienia klasztor znajdowal sie na wschodnim brzegu Bugu! Na brzeg zachodni, obecnie polski, trafil dopiero w wyniku regulacji rzeki dokonanej w II polowie XIX wieku.








Autorytatywnym dokumentem jest zapis (adnotacja) z rękopisu reguły nabożeństwa (ustawu) z roku 1498, którą brzescy mieszczanie podarowali Monasterowi św. Onfrego. Innym dokumentem jest dekret króla Zygmunta z dnia 1522 r. potwierdzający akt kupna wsi Jabłeczna wraz z „monasterem św. Onufrego nad Bugiem położonym”. Dekret ten z całą wiarygodnością potwierdza opinię o istnieniu monasteru w 1522 r. w 1527 r. monaster był dostatecznie zorganizowany, bowiem przebywający w nim od 11 lat mnich Cyryl posiadał już trzeci stopień slubów zakonnych (anachoreta, poddawany najsurowszej regule i ascezie). Skoro jeden z braci monasteru złożył ślubowanie tej rangi, to monaster musiał już istnieć przed tym rokiem. Hipotezę tę bezspornie potwierdza inny dokument, jakim jest rękopis Ewangelii, zawierający datę napisania i dedykację. Ewangelia ta pochodzi z 1498 r. i jest pierwszą Ewangelią w Monasterze Jabłeczyńskim. W związku z tym lata 1497 – 1498 należy uznać za datę jego założenia.








Intensywny rozwój monasteru został przerwany w następstwie Unii Brzeskiej w 1596 r. Unia ta, mimo jednoczących założeń, wywołała wiele antagonizmów oraz falę walk ideologicznych. Ekspansja unii rozprzestrzeniła się głównie i przede wszystkim na tereny zasiedlone prze ludność wyznania prawosławnego, przy czym aby wzmocnić swoją bazę egzystencjalną unici za wszelką cenę starali się przejąć prawosławne obiekty sakralne. Na podlasiu oparł się temu jedynie Monaster Jabłeczyński, pozostając nadal prawosławnym.

Po III rozbiorze Polski w 1796r., Podlasie znalazło się pod władzą Austrii. Monaster Jabłeczyński został objęty jurysdykcją Bukowińskiego biskupa prawosławnego, a następnie po przyłączeniu Królestwa Polskiego do Rosji przeszedł pod jurysdykcję biskupa Mińskiego. W 1834 r., następuje restytucja Warszawskiej diecezji prawosławnej – od 1840 r. arcybiskupstwa, które zakresem swej działalności obejmuje również Monaster Jabłeczyński. W tym czasie wzniesione przez Ihumena Makarego w połowie XVII wieku świątynie i budynki znajdowały się w stanie takiego zniszczenia, ze przeprowadzenie kapitalnego remontu stało się sprawą nieodzowną i pilną. Wtedy pośpieszył z pomocą arcybiskup warszawski Antoni, który wątpiąc w celowość odbudowy chylących się ku upadkowi drewnianych obiektów poświęcił w 1838 r. kamień węgielny pod budowę nowej, murowanej świątyni. Budowę tę ukończono w 1840 r. Kompleks budynków składa się ze świątyni monasteru o jednej owalnej kopule uwieńczonej krzyżem, z wolnostojącej murowanej dzwonnicy, piętrowego murowanego domu zakonnego z kaplicą refektarzową na parterze. Całość, wraz z obszernym dziedzińcem, otoczona wysokim murem. Po dzień dzisiejszy budynki te są użytkowane według przeznaczenia.








Wystrój wnetrza pochodzi z pocz. XX w. Na sklepieniu i scianach charakterystyczne freski przedstawiajace m.in. swietych Kosciola wschodniego. Malowidla scienne pochodza z lat 1907-9, wykonane zostaly w stylu akademizmu, z silnymi wplywami modernizmu. W pendentywach przedstawienia Ewangelistów, 1907, mal. D.P. Nowogrodzki, pozostale wyk. 1909 Iwan Wolski, malarz z Lawry Poczajowskiej: w czaszy kopuly na tle gwiazdzistego nieba hierogram XP w glorii, w tamburze calopostaciowe przedstawienia proroków: Eliasz, Jeremiasz, Dawid, Ezechiel, Izajasz, Mojzesz, Salomon i Jan Chrzciciel. W ramieniu pn.: na zamknieciu Chrystus na pustyni wg Iwana Kramskiego, ponizej Ilja Ihumen Poczajowski oraz Ofiarowanie, na scianach bocznych Przemienienie Panskie oraz Boze Narodzenie, ponizej ss. Antoni Pieczarski, Juda Tadeusz i Jakub Apostol. W ramieniu pd.: na zamknieciu Chrystus w Ogrójcu, ponizej Zasniecie Marii oraz Chrystus ze ss. Antonim, Iwanem i Eustachym, na scianach bocznych Ukrzyzowanie wg Wiktora Wasniecowa i Przemienienie Panskie, u góry w medalionach ss. Longin, Piotr, Dobry lotr i Teodozjusz. W babincu: na sklepieniu gwiazda z napisem Teos w otoczeniu cherubinów, na scianie pn.: Ocalenie sw. Piotra z burzy, ponizej sw. Piotr Pustelnik oraz Wskrzeszenie Lazarza, na filarze od strony nawy sw. Cyryl; na scianie pd.: Chrystus ukazujacy sie sw. Marii Magdalenie (Noli me tangere) wg Aleksandra Iwanowa, ponizej Chrzest Chrystusa i sw. Onufry, na filarze od nawy sw. Metody; na scianie zach. (nad wejsciem) Sad Ostateczny wg Wiktora Wasniecowa, sygn. Iwan Wolski 1909.







Święty Onufry – żyjący na początku IV wieku święty Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej pustelnik. Według apokryfów był synem perskiego władcy. Miejscem jego zamieszkania i działalności były tereny dzisiejszego Egiptu (Pustynia Tebaidzka).

Według legendy święty Pafnucy podczas poszukiwania miejsca pustelniczego spotkał nagiego starca zarośniętego długą brodą. Tym starcem miał się okazać św. Onufry, który spędził na pustyni 60 lat, a którego co niedzielę odwiedzał anioł z komunią świętą. Onufry skonał na rękach św. Pafnucego 12 czerwca, jednak dokładana data śmierci świętego nie jest znana. Według relacji Pafnucego ten eremita dorastał we wspólnocie w Hermapolis. Wzorując się na takich ascetach jak Jan Chrzciciel czy Eliasz żył samotnie na pustkowiu w okryciu z liści, żywiąc się znalezionymi owocami i ziołami.

Na wizerunkach przedstawiany jest zazwyczaj jako starzec z długimi, białymi włosami i brodą sięgającą aż do ziemi oraz przepaską z gałęzi i liści, czasem ubrany tylko w płaszcz z własnych długich włosów. Był orędownikiem w sprawach wyboru małżonka i posiadania potomstwa.



Niedaleko od bramy glównej, poza obrebem murów klasztornych (na pagórku na pn. od monasteru), znajduje sie drewniana kaplica p.w. Zasniecia NMP z 1908. Zniszczona 1942, odbudowana 1957, gruntownie remontowana (m.in. wymiana pokrycia dachu) 2005. Zwrócona frontem na pd. Drewniana, konstrukcji zrebowej, oszalowana, na ceglanej podmurówce. Na planie kwadratu, z nizszym prezbiterium i przylegla od zach. zakrystia. Wnetrze z pozornym sklepieniem beczkowym. Wysoki szesciopolaciowy dach kryty blacha, zwienczony wiezyczka z cebulastym helmem z krzyzem, w narozach cztery analogiczne mniejsze wiezyczki, pomiedzy którymi trójkatne szczyty. W elewacjach bocznych prostokatne okna. Od frontu szerokie wrota zamkniete koszowo, z plycinami dekorowanymi krzyzami, w szczycie mai. Zasniecie Marii, pocz. XX w. Kaplica pieknie zdobiona rzezbami i malowidlami, m.in. ze sw. Onufrym (?). Wewnatrz ikonostas z 1908, wyk. w Moskwie, z ikonami: sw. Mikolaj Cudotwórca, Wniebowziecie N.P. Marii, Wniebowstapienie i sw. Onufry, w zwienczeniu Zasniecie N.P. Marii. Ikony XIX/XX w.: 1. sw. Sergiusz; 2. sw. Innocenty Cudotwórca, bp irkucki; 3. sw. Stefan; 4. sw. Lukasz Ewangelista; 5. Matka Boska Pomajewska, mal. ihumen Alipiusz [Kolotko]; 6. sw. Wlodzimierz; 7. sw. Onufry w otoczeniu swietych; 8. ss. Piotr, Pawel i Jakub Starszy; 9. ss. Tomasz, Tadeusz i Jakub Mlodszy. Krzyz oltarzowy (naprystolny), koniec XIX w.





 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group

Kopiowanie wszelkich treści zawartych na forum bez zgody administracji i autorów tematów/postów zabronione!

Administracja forum nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy - są one własnością ich autorów.