Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10273 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Nie 19 Paź, 2008 01:39 Kancelaria Rzeszy
Zagadnienie Kancelarii Rzeszy jest dość szerokie, m.in. z uwagi na złożoność całego kompleksu oraz okresów powstawania poszczególnych jego części. Tematyką "Bunkra Hitlera" zajęliśmy się w innym miejscu, w tym natomiast proponuję przybliżyć sylwetkę tego obiektu.
Prześledźmy zatem po kolei jej historię w oparciu o informacje zasięgnięte z http://pl.wikipedia.org uzupełnione zdjęciami z tegorocznego wyjazdu do Berlina.
STARA KANCELARIA RZESZY:
Była siedzibą kanclerzy Niemiec w okresie od 1875 do 1938 roku w tzw. "Pałacu Radziwiłłowskim" w Berlinie, przy WilhelmstraĂe 77 (aktualnie nr 93).
Pałac Radziwiłłowski ok.1830r. fot. Wikipedia
Widok z ok. 1895r. fot.Wikipedia
Pierwszy zarejestrowany obraz pałacu był wynikiem rozbudowy przeprowadzonej w latach 1738 -1739 w stylu późnego baroku.
Zbudowany na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem i symetrycznymi skrzydłami, (połączonymi w późniejszym okresie kutym płotem z dwoma symetrycznie ułożonymi bramami), pałac posiadał 3 kondygnacje;
* dolną boniowaną, wykończoną łukami;
* środkową z pasem wysokich okien chronionych od góry gzymsami;
* górną, na poddaszu krytym mansardowym dachem z lukarnami.
Fasadę przednią podkreślał rozdzielony pilastrami ryzalit, zamknięty od góry trójkątnym tympanonem.
Z tyłu pałac nie posiadał dziedzińca, a fasada tylna różniła się od przedniej tylko brakiem tympanonu.
Tyły obiektu wypełniał ogród, bardziej podobny do lasu.
A. Palais Radziwill
B. Dobudówka z 1930 r.
C. Dobudówka z 1934 r.
D. Borsing Palais
Były dom Carla Friedricha Richtera (1701-1766). W 1735 posiadłość przeszła na własność Generalmajora Adolfa Friedricha hrabiego von Schulenburg i pozostała w rękach von Schulenburgów do 1790, kiedy to już pod nazwą „Pałac Schulenburgów“ kupił go jako dom mieszkalny książę Fryderyk Wilhelm II. Dwa lata później podarował go swej konkubinie Julii Wilhelminie Fryderyce hrabinie von DĂśnhoff. Od 1795 pałac był w rękach odpowiednio;
* księcia Michała Hieronima Radziwiłła wojewody wileńskiego;
* jego syna Antoniego Henryka Radziwiłła;
* jego wnuków Wilhelma Pawła i Bogusława Fryderyka Radziwiłłów.
Za czasów księcia Antoniego Henryka Radziwiłła, (od jego nazwiska nazwany "Pałacem Radziwiłłowskim") do końca życia Antoniego, pałac pełnił funkcję ośrodka życia muzycznego, literackiego i teatralnego polskiej kultury. Później wskutek germanizacji synów podupadł w tej roli. Pałac został sprzedany Rzeszy w 1875, a następnie wobec faktu, iż znajdował się przy "trakcie królewskim Berlina", adaptowany został w okresie od 1875 do 1878 wg planów Georga Joachima Wilhelma Neumanna jako mieszkanie służbowe Kanclerza i jednocześnie Pałac Kanclerski.
W latach 1928 - 1930 zmieniono wystroje wnętrz wg projektu znanego architekta Eduarda Jobsta Siedlera.
W 1938, po wybudowaniu Nowej Kancelarii Rzeszy dla odróżnienia, był nazywany Starą Kancelarią Rzeszy.
W pałacu na parterze znajdowały się;
* Hall Wejściowy;
* Salon Przyjęć nazywany zwyczajowo "damskim" (niem. Damen Salon);
* Salon "Bismarcka" (niem. Bismarckzimmer) - jedyne pomieszczenie z kominkiem na parterze, później używany jako palarnia;
* Sala Jadalna (wraz z zapleczem: kuchnia, przygotowalnia, itp.);
* Ogród Zimowy;
* Pomieszczenia administracyjne i techniczne.
Na parterze również, w oknach prawego skrzydła wychodzących bezpośrednio na WilhelmstraĂe pojawiał się zwyczajowo przed tłumem sam kanclerz.
Natomiast na piętrze znajdowały się;
* Sala Posiedzeń (niem Sitzungssaal) - największe pomieszczenie zajmujące całą powierzchnię kondygnacji pomiędzy ryzalitami: przednim i tylnym;
* Sala Posiedzeń Gabinetu (niem. Kabinett Sitzungssaal)
* Sala Konferencyjna (niem. Konferenzraum);
* Gabinet Kanclerza (niem. Arbeitszimmer des Reichskanzlers);
* Biblioteka Kanclerza ((niem. Bibliothek des Reichskanzlers;
* Prywatne Apartamenty Kanclerza;
Za czasów Goeringa, który był premierem i przewodniczącym Reichstagu, w 1934 Paulowi Ludwigowi Troostowi (wzorcowemu architektowi Hitlera) powierzono remont Starej Kancelarii, w trakcie którego od strony ogrodów dobudowano na tyłach prawego - południowego skrzydła pałacu, wielką, zachodząca na zaplecze Ministerstwa Spraw Zagranicznych przy WilhelmstraĂe 76, salę recepcyjną (niem Festsaal) , którą to jedynie zdążył zaprojektować przed swoją śmiercią Troost. Przebudowę kontynuował asystent Troosta - Leonhard Gall, i to on zaprojektował latem 1935r. pod salą tzw. "piwnicę przeciwlotniczą" (niem. Luftschutzkeller), zawierającą ok. 20 pomieszczeń i chronioną żelbetem grubości rzędu 1,5 metra. Parametry opancerzenia wyznaczył osobiście Hitler. Budowę schronu zakończono w 1936, zamieniając ją ostatecznie w tzw. bunkier przedni (niem. Vorbunker). Ciężko zniszczony w wyniku Bitwy o Berlin, Pałac został ostatecznie rozebrany w 1949.
NOWA KANCELARIA RZESZY:
Była siedzibą Kanclerza III Rzeszy - Adolfa Hitlera - w okresie od 1939 do 1945. W 1935, wkrótce po objęciu władzy, mimo kolejnego remontu siedziby kanclerzy - Pałacu Radziwiłłowskiego - Hitler uznał, że obiekt ten jest godzien być siedzibą co najwyżej "podrzędnej mydlarni", a nie oficjalnej rezydencji głowy wielkiej Rzeszy jaką zamyślał stworzyć. Na lokalizację nowego obiektu Hitler wybrał północną pierzeję VoĂstraĂe od Wilhelm Platz do KĂśniggrĂŤtzerstraĂe, zajmowaną do tej pory przez placówki dyplomatyczne i kamienice, a przylegającą ogrodami do Starej Kancelarii Rzeszy, w której miał nadal swoje prywatne mieszkanie.
Wstępne studia architektoniczne Hitler powierzył Albertowi Speerowi, zastrzegając jednak, że obiekt ma być monumentalny i wzbudzać u odwiedzających odpowiedni respekt. Prace wg ostatecznego projektu rozpoczęły się w styczniu 1938 wyburzeniem starej zabudowy VoĂstraĂe. Kompleks budynków nowej kancelarii powstał w rekordowo krótkim czasie 12 miesięcy i został oddany do użytku na dwie doby przed planowanym terminem, otrzymując oficjalny adres VoĂstraĂe 6.
Podstawowymi składnikami kompleksu patrząc ze wschodu na zachód były; dziedziniec honorowy, wielka sala mozaikowa, wielki hall (ok. 145 metrów długości) i gabinet Hitlera (ok. 400 metrów kwadratowych powierzchni). Wszystkie one były przesadnie rozległe. Pod kompleksem wybudowano duży, dwukondygnacyjny bunkier szpitalny nazwany później (niem. VoĂbunker), którego doskonale zamaskowane wyjścia i wyjazdy prowadziły bezpośrednio na VoĂstrasse. Lewe skrzydło obiektu zamykały dwa bloki mieszkalne zamieszkane przez; RSD i LSSAH, a potem FBB; ordynansów, adiutantów i sekretarki Hitlera. Pod blokami umieszczono garaże. Na zapleczu całości znajdował się ogród Kancelarii graniczący z ogrodem Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeszy.
Chociaż wybudowany przez Speera kompleks spełniał postawione mu warunki, to jednak jego wykorzystanie było incydentalne. W monumentalnej sali posiedzeń rządu nie odbyło się żadne posiedzenie. Wybudowana z czerwonego marmuru sala mozaikowa była jedynie miejscem oficjalnej ceremonii pogrzebowej dra Fritza Todta. A z gabinetu Hitlera skorzystali dopiero "krasnoarmiejcy". Przez większą część czasu, kancelaria świeciła pustkami. Stopień jej wykorzystania wzrósł dopiero w styczniu 1945, gdy Hitler powrócił na stałe do Berlina i skrył się ostatecznie w swoim bunkrze. W wyniku działań bojowych w kwietniu 1945, będąc pod bezpośrednim ostrzałem, kompleks został poważnie zniszczony.
Z czerwonego marmuru Sali Mozakowej Nowej Kancelarii Rzeszy powstała elewacja stacji metra MohrenstraĂe (niem. die U-Bahn-Station MohrenstraĂe):
Ten sam marmur i kremowy piaskowiec elewacji zewnętrznej został wykorzystany do budowy berlińskiego kompleksu pomników wdzięczności Armii Radzieckiej; w Parku Treptow (niem Ehrenmal am Treptower Park).
W ten sposób do 1949 roku Kancelaria została zrównana z ziemią. Od końca lat 80. XX wieku sektor ulic w którym znajdowały się obie kancelarie (stara i nowa) wraz z ogrodami został zabudowany blokowiskiem.
Zatem nawiązując do tematu, przyjrzyjmy się znakomitemu materiałowi filmowemu, który oferuje nam wirtualną podróż do przeszłości, wprost na ulice i tereny bezpośrednio związane z zabudowaniami Kancelarii.
Szczególnie o uwagę proszę uczestników wyjazdy "Śladami..." jako, że jest to fragment filmu ukazujący bezpośrednio miejsca przez nas odwiedzane wzdłuż i wszerz! Tereny Kancelarii Rzeszy - to co na filmie obeszliśmy wokół, zupełnie jak na filmie. Nie obędzie się zapewne bez powtórnego obejrzenia materiału foto dla przypomnienia, tak więc zapraszam na projekcję.
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10273 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Nie 19 Paź, 2008 15:30
Myślę, że dobrym uzupełnieniem materiału filmowego z pierwszego postu, będą zdjęcia z fotoreportażu "Śladami III Rzeszy", ukazujące te miejsca współcześnie zestawione z archiwalnym materiałem.
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10273 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Nie 19 Paź, 2008 17:05
Fasada wejście głównego od Vosstrasse do Nowej Kancelarii Rzeszy.
Fasada Nowej Kancelarii od strony Vosstrasse
Budynki ochrony
Rzeźba Josefa Thoraka stojąca po stronie wewnętrznej Nowej Kacelarii.
Ruiny Nowej Kancelarii Rzeszy w 1945 roku od strony wejścia przy Wilhelmstrasse.
Niżej ciekawy materiał, na którym uwieczniono wnętrza Kancelarii (niestety już ruiny) oraz trochę ujęć z "bunkra kierowców" (którym zajmiemy się w stosownym dziale) i resztek FĂźhrerbunker:
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10273 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Pią 31 Paź, 2008 02:38
Kilka bardzo ciekawych, bo w kolorze ujęc z wnętrz Nowej Kancelarii:
I jeszcze nie mniej ciekawa "feldpostówka" ukazująca narożnikowy fragment Nowej Kancelarii od Wilhelmstrasse w kierunku Vossstrasse (zahacza nawet o fragment Starej kancelarii - to ten fragment budynku po prawej stronie zdjęcia)
Dołączył: 20 Mar 2006 Posty: 10273 Skąd: Piękny kraj!
Wysłany: Nie 31 Maj, 2009 17:12
Obiekty Nowej i Starej Kancelarii Rzeszy były na tyle reprezentatywnymi gmachami ówczesnego Berlina, że uwieczniano je nie tylko w albumach propagandowych lecz również na rozmaitych widokówkach, które "szły w świat".
Tak jak widać współczesny Berlin w cześci miasta gdzie mieściła się Kancelaria Rzeszy niewiele przypomina dawny widok miasta.Ale w każdym miejscu gdzie stały budynki Kancelarii Rzeszy znajduje się tablica z ujęciem widokowym z minionych lat.Ciekawie rozwiązano zwiedzanie tej części Berlina.A filmy, no cóż superrr
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach