Pałac w Jabłonnie

Jabłonna od śœredniowiecza była własnośœcią biskupów płockich, którzy w XV wieku wybudowali tu letnią rezydencję. W 1773 roku Jabłonnę odkupił od kapituły płockiej brat króla Stanisława Augusta - Michał Poniatowski ówczesny biskup płocki i późniejszy prymas Polski. Zamierzając przekształcić ją w elegancką rezydencję pałacowo-parkową, w 1774 roku zamówił projekt nowej siedziby u królewskiego architekta Dominika Merliniego. Całośœć pomyśœlano jako zespół trzech budynków: usytuowanego centralnie parterowego pałacyku będącego mieszkaniem właśœciciela oraz dwóch bocznych dwupiętrowych pawilonów.

Pawilon lewy zwany był Królewskim, ponieważ służył jako mieszkanie Stanisławowi Augustowi. Pawilon prawy przeznaczono dla gośœci, a przylegającą do niego piętrową oficynę - dla dworu i kancelarii prymasa. Angielski park krajobrazowy powstał w latach 70-tych i 80-tych XVIII wieku według projektu Szymona Bogumiła Zuga na miejscu barokowego ogrodu, z którego rozpośœcierał się widok na dolinę Wisły. Zug wzniósł również szereg pawilonów, z których do dziśœ przetrwały: grota, oranżeria i pawilon chiński. Pałacyk właśœciwy łączył pierwotnie klasycystyczną surowośœć potężnie wypiętrzonej cz궜ci śœrodkowej z barokową malowniczośœcią elewacji frontowej ożywionej czworoboczną wieżyczką zwieńczoną kulą. Ośœrodkiem kompozycji wnętrz był okrągły salon znacznie wyższy od pozostałych pomieszczeń (dekoracja sztukatorska - Antonio Bianchi 1775, dekoracja malarska - Szymon Mańkowski 1777). Wchodziło się do niego przez prostokątny westybul, z ...