Nowy Sącz - Synagoga Grodzka

Stara Synagoga, tzw, grodzka przy ul. Berka Joselewicza 12 – usytuowana została w sąsiedztwie zamku królewskiego i Bramy Krakowskie, prowadzącej w kierunku Krakowa, na terenie dzielnicy Żydowskiej. Przywilej wystawienia synagogi nadał sądeckim Żydom 3 lutego 1699 r. starosta sądecki, Jerzy Pawła Lubomirski. Dokument ten mówił: „Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, donoszę do wiadomości. Ponieważ Żydzi w starostwie moim nowosądeckim mają prawa i przywileje od najjaśniejszych królów polskich nadane, także i konstytucjami na sejmach obwarowane i aprobowane, ażeby im te prawa, którymi się zaszczycają Chęciny i Chełm, mają bóżnice murowane sklepione, tudzież sławetni burmistrze, rajcy i wójt z ławnikami i cały magistrat nowosądecki wnosząc instancję za nimi, plac im pusty pomiędzy Pokwiczowskim i Pokowskim w ulicy Szpitalnej pozwolił, aby mogli sobie bóżnicę sklepioną wymurować, w której by nabożeństwa swoje odprawiali, pozwalam tedy, ażeby ta bóżnica prae iudicium żadnego od różnych osób nie miała i z tego placu podatków żadnych nie płacono”. Na rozpoczęcie budowy trzeba było jeszcze długo czekać, gdyż Rada Miejska Nowego Sącza nie chciała wydać stosownych zezwoleń.

Budynek wzniesiono ok. 1780 r. W literaturze przedmiotu często podaje się rok 1746, jednak badania wykazały, że data ta widniała na jednym z ...