Chochoł Mały - Fort - Twierdza Srebrna Góra

Umocnienia Chochoła Małego są dziełem obronnym o narysie kleszczowym, otoczonym fosą.
Dziedziniec osłonięty z trzech stron kazamatami. Środkowe, o długości 40 metrów stanowiły miejsce zakwaterowania dla 94 osobowej obsady fortu. Prowadziły do nich dwa wejścia. Od jednego z pomieszczeń prowadził korytarz do dwóch kazamat strzeleckich znajdujących się w zatoce lewych kleszczy.
Kazamaty po stronie prawego barku skrywają pierwotnie sięgającą 25 metrów studnię oraz latrynę. Kazamata po stronie lewego barku to magazyn.
Dzisiejszy stan zachowania fortu w głównej mierze związany jest z przeprowadzanymi w 1869 roku przez pruską armię próbami prototypowych dział :|

Widok, którego dziś nie uświadczymy :mrgreen:
[hide:513d7f52b7][/hide:513d7f52b7]

W zamian czekają na nas takie widoki:

- prawe ramię kleszczowo załamanej szyi fortu
[hide:513d7f52b7]

kliknij aby powiększyć[/hide:513d7f52b7]

- jw. tyle, że z ujęciem fosy; zdjęcie wykonane na wysokości bramy
[hide:513d7f52b7]
[/hide:513d7f52b7]

- narożnik prawego ramienia kleszczowo załamanej szyi fortu
[hide:513d7f52b7][/hide:513d7f52b7]

- jw. tyle, że widziany od strony barku w perspektywie fosy
[hide:513d7f52b7][/hide:513d7f52b7]

- lewe ramię kleszczowo załamanej szyi fortu widziane z poziomu dna fosy
[hide:513d7f52b7][/hide:513d7f52b7][br ...

Chochoł Średni - Bateria Tarasowa - Twierdza Srebrna Góra

Bateria Tarasowa zlokalizowana na chochole Średnim, była ostatnim obiektem wzniesionym w trakcie budowy twierdzy. Ukończono ją w 1785 roku.
Od strony południowej i zachodniej chroni go wykuta w skale głęboka fosa.
Zadaniem Baterii Tarasowej na chochole Średnim była obrona Twierdzy przed ewentualnym atakiem od strony Nowej Wsi Kłodzkiej.

[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

Z całego założenia (poza fosą i ziemnymi wałami) najczytelniejszymi fragmentami są murowane elementy tarasów...:

[hide:595fbd6594]

[/hide:595fbd6594]

... oraz łukowato sklepione, kamienno-ceglane przejście w dawnym trawersie utworzonym na bazie przylegającego skalnego wzniesienia. Zadaniem tego ziemnego wału, przecinającego drogę komunikacyjną łączącą Baterię Tarasową z Chochołem Wielkim, była osłona baterii przed ewentualnym ostrzałem od strony północno zachodniej:

(widok od strony południowej)
[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

(wnętrze)
[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

(widok od strony północnej)
[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

Nie pozostaje nam nic innego jak podążać dalej, w kierunku Chochoła Wielkiego.
Przecinamy suchą fosę:
[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

i idziemy grzbietem przeciwstoku, podziwiając piękne widoki (ujęcie w kierunku Nowej Wsi Kłodzkiej):
[hide:595fbd6594][/hide:595fbd6594]

Chochoł Wielki - Reduta Skrzydłowa - Twierdza Srebrna Góra

Do reduty prowadził przebiegający nad fosą drewniany most zwodzony, obok którego zlokalizowana była (u styku szyi z prawym barkiem) kazamata dla załogi. Stanowiło ją 36 żołnierzy w tym 4 oficerów. Natomiast po przeciwnej stronie, u styku szyi z lewym barkiem zlokalizowana była latryna. Do pomieszczeń tych z poziomu dziedzińca można było dostać się poprzez kryte klatki schodowe.
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Widok wzdłuż lewego barku reduty w kierunku północnym...:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

... j.w., na pierwszym planie widoczna grodza przebiegająca w poprzek fosy:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]
Widok grodzy i lewego barku z przeciwnej strony, tj. przeciwstoku vis a vis naroża łączącego lewe czoło z lewym barkiem:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Fragment ściany lewego barku:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Fosa szyjowa widziana z przeciwstoku vis a vis naroża łączącego szyję z lewym barkiem:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

J.w.:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Widok na lewe skrzydło szyi skrywające pierwotnie pomieszczenie latryny:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Część szyjowa styku lewego barku z szyją, widok na latrynę:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

Widok z poziomu dna fosy szyjowej, z miejsca nad którym pierwotnie przebiegał mos zwodzony:
[hide:35c72b868e][/hide:35c72b868e]

...

Chochoł Wielki - Bateria Skazamatowana - Twierdza S. Góra

Bateria Skazamatowana wzniesiona w obrębie umocnień Chochoła Wielkiego, wybudowana została w 1774 roku, jako jedno z ostatnich dzieł (wraz z Redutą Skrzydłową) w ramach srebrnogórskiej twierdzy. Charakterystycznym elementem tego dzieła obronnego o nieregularnym, wielobocznym narysie, wyróżniającym je na tle pozostałych obiektów srebrnogórskiej warowni, są otwarte arkady w tylnej części kazamat. Stanowiska dla artylerii w skierowanej na północ części czołowej dzieła, zajmowały pięć połączonych ze sobą amfiladowo kazamat, z których dwie skrajne zaopatrzone były w dwie strzelnice działowe (oprócz ostrzału w kierunku północnym dawało to możliwość skierowania ognia na boki, w stronę fos). Skrywały one łącznie siedem dział. Dodatkowym uzupełnieniem skrajnych pomieszczeń były strzelnice karabinowe (po dwie).
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]

Współczesny widok od strony południowej:
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]


Widok w kierunku zachodnim z przeciwstoku fosy (od strony prawego barku)
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]

Na pierwszym planie widoczny prawy bark z artyleryjską strzelnicą:
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]

Relikty dwóch spośród pięciu otworów okiennych zniszczonych kazamat położonych w miejscu styku lewego barku z szyją:
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
Widok z poziomu dna fosy:
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
I spojrzenie na fosę w kierunku wschodnim, wzdłuż szyi:
[hide:c9f9ee03da][/hide:c9f9ee03da]
...

Chochoł Wielki - Kazamata Studzienna - Twierdza Srebrna Góra

Kazamata Studzienna wybudowana została w 1782 roku.
Rolą wysuniętego przed główną fosę obiektu, była ochrona studni, będącej źródłem wody dla umocnień kompleksu Chochoła Wielkiego oraz obrona od północy podejścia do frontu Chochołów. Bateria Skazamatowana jako jedyna z głównych obiektów bojowych twierdzy, nie posiadała własnego ujęcia w swoim wnętrzu. Pozostałe główne obiekty obronne, posiadały wydzielone pomieszczenia bomboodporne, dzięki czemu załogi miały nieprzerwany dostęp do wody nawet w warunkach oblężenia (-> zobacz temat na forum [Studnie Twierdzy Srebra Góra] <wkrótce>).
Ale to nie jedyna osobliwość tego miejsca. Inną jest prostopadła do fosy łączącej Baterię Skazamatowaną z Redutą Skrzydłową droga komunikacyjna, niestety niezachowana. Pierwotnie długa na 70 metrów i szeroka na metr poterna, na całej długości zaopatrzona była w szybiki wentylacyjne zapewniające grawitacyjną wymianę powietrza. Stanowiła ona jednocześnie jedyne wejście do obiektu. Odsłoniętą od strony północnej ścianę kazamaty broniło 12 stanowisk strzeleckich.

Archiwalny wygląd obiektu dzięki któremu jesteśmy w stanie wyobrazić sobie pierwotny kształt tego założenia (w terenie ciężko to zrobić ;)):
[hide:9bb79601e9][/hide:9bb79601e9]
Współczesne ujęcie:
[hide:9bb79601e9][/hide:9bb79601e9]
Relikt ściany po stronie zachodniej kazamaty:
[hide:9bb79601e9][/hide:9bb79601e9]
Ślad po zapadniętej poternie. Widok w kierunku południowym...:
[hide:9bb79601e9][/hide:9bb79601e9]
... w przebiegu którego podążając po śladach zapadniętego ...