FORUM OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA

[pmck]

Witam.

Oprócz OWŒŚ i linii b-2 mamy na naszym terenie jeszcze jedne fortyfikacje stosunkowo mało znane a mianowicie niemiecką linię zwaną Pozycją Górnośœląską.Została wybudowana w 1939 roku tuż przy granicy polskiej.Wydaje się iż miała charakter propagandowy ponieważ w tym czasie Hitler miał już plan napadu na Polskę,budowa fortyfikacji była prowadzona tak że nie mogła ujśœć uwadze naszych.Chociaż żaden obiekt nie wyszedł poza stan surowy to zostały one obsadzone przez załogi forteczne i w rezultacie dowództwo polskie było przekonane o ich ukończeniu i gotowośœci bojowej co powstrzymywało akcje odwetowe.

Linia rozciąga się na długośœci ok.40km - od miejscowośœci Miedary k.Tarnowskich Gór do Pilchowic k.Rybnika.Ogółem zabetonowano 26 obiektów.Przeważnie stawiano je parami tworząc grupy bojowe w składzie:regelbau 116a /dla armaty ppanc. i broni maszynowej do ognia bocznego/ i sondenwerk /schron specjalny/ wyposażony w 2 kopuły obsewacyjno-bojowe do ognia okrężnego.Odstępstwem od tego jest punkt oporu Zbrosławice gdzie dodatkowo powstały schrony typu 106a,107a,111a.Ogółem powstało 8 grup:Zbrosławice-Miedary,Zabrze-Zaborze,Stolarzowice,Bytom,Zabrze-Biskupice,Bojków,Nieborowice i Pilchowice.Wszystkie schrony miały być przystosowane do zdobycznego uzbrojenia czechosłowackiego /pancerze,kopuły,broń maszynowa/.Modyfikacje przeprowadzano doraźnie podczas budowy,tylko sondenwerki były projektowane od razu pod czeskie uzbrojenie.Budowę zakończono z wybuchem wojny.Jedynie w dwóch obiektach zamontowano kopuły pancerne /czeskie/,innych nawet nie rozszalowano.Tak dotrwały do 1944 roku kiedy cz궜ć z nich włączono do linii b2,ale jako obiekty bierne /mag.amunicji/.

W następnym pośœcie zapodam parę zdjęć /od razu powiem że starych i nienajlepszych technicznie/ z naszej jedynej jak na razie wizyty tam kilkanaśœcie lat temu.Z tego co wiem pozmieniało się tam /niekoniecznie na gorsze/ więc następna wizyta w tym roku pewnie nastąpi - czyli będą uzupełnienia do tematu.



Pzdr.-P.

[drFaustus]

Przyznam, że z zainteresowaniem będę czekał na archiwalne foty.

Są bezcenne przez to, że zatrzymały czas w tamtych chwilach...

Nie znam, nie byłem, dlatego z przyjemnośœcią oczekuję

[pmck]

Witam.
Dodaję zdjęcia.Nie są najlepsze,ale może dadzą choć wyobrażenie o opisanych obiektach.W tym roku będę tam więc można spodziewać się uzupełnień i rozszerzenia tematu.
R 116b w Nieborowicach:

[drFaustus]

Ciekawym elementem jest m.in. ten otwór montażowy

485P2 ważyła 18 ton, natomiast 473P2 7,5 t.

Trochę gimnastyki było

[jacekwoj3]

Co ma mieśœcić się w tym schronie na terenie prywatnym? czyżby pasjonaci cośœ tam planują?a może właśœciciel chce zarobić? czy do tej pory był problem z wejśœciem?

[pmck]

Witam.

Jeżeli chodzi o R116a w Zbrosławicach to w latach 90-tych mieśœciła się tam siedziba firmy budowlanej.Po opuszczeniu obiektu właśœciciel /zresztą członek PF/rozpoczął renowację i remont obiektu.Dużo zrobiono,dużo jeszcze do zrobienia,ale z tego co widzę w necie jest co oglądać.Odbyły się tam chyba już dwa "pikniki forteczne".

Podaję http://www.gos.fora.pl/im...wicach,433.html do strony gdzie jest więcej informacji:



Pzdr.-P.

[pmck]

Jeszcze znalazłem takie cośœ: http://galeria.wieszowa.pl/bunkier040709

[jacekwoj3]

-D Widać zmiany i to potężne szkoda tylko, że zanim schrony i inne obiekty forteczne trafiły pod skrzydła pasjonatów ,to przez kilkadziesiąt były niszczone, zaśœmiecane, a unikatowe elementy wyposażenia były rozkradane. Pamiętam ,ze swojego dośœwiadczenia jak jakieśœ 10 lat temu kolo jednego z odwiedzonych przeze mnie schronów leżały drzwi pancerne, pewnie potem poszły na przemiał lub wylądowały jakimśœ gospodarstwie U nas turystyka fortyfikacyjna zaczyna pomału kiełkować i to dobra wiadomośœć , a to co było i zginęło już nie wróci. Twoje zdjęcia archiwalne tego obiektu i te z linków są dowodem, że cośœ dzieje się dobrego w zakresie ratowania obiektów fortyfikacyjnych i co za tym idzie historii. Dobrze by było,żeby jeszcze władze przejrzały na oczy , i pomogły w tym przedsięwzięciu. Póki co nasz kraj jest chyba jednym z nielicznych na śœwiecie gdzie przewijają się różne szkoły fortyfikacji.

[pmck]

Witam.
Punkt oporu Zabrze-Zaborze pozycji górnośląskiej liczył w 1939 roku sześć obiektów.Dwa zostały po wojnie rozebrane,jeden zasypany nasypem kolejowym,trzy zachowały się do naszych czasów z tym że jeden jest na terenie rozplantowanej hałdy i mało widoczny.Dwa pozostałe odwiedziłem parę dni temu.Pierwszy z nich to sondenwerk /schron specjalny/-bardzo ciekawy o ponoć nietypowej konstrukcji.Tego akurat nie sprawdziłem a to z powodu sklerozy /wiek ma swoje przypadłości/ bowiem zapomniałem latarki.Chodzi o to że schron został wykonany jako zagłębiony i jest ciągle zalany wodą do tego stopnia że nie można wejść do środka.Ostatnie mrozy zmroziły pięknie zalewisko i wchodzić się dało bez trudności ale co z tego jak w środku ciemno jak u m.. w d.. .Co było można to sfociłem:
[img
Jako z dwóch został wyposażony w czeskie kopuły AJ/N /773P4/-obserwacyjno-bojowe.

[jacekwoj3]

Dobra robota, kopula piękna.

[pmck]

Nie dawał mi spokoju napis na "wyrostku" jednej z kopuł tego schronu -OPS-16 widoczny na zdjęciu .Przecież to oznaczenie czeskiego obiektu koło Opavy.Tego właśnie:

[pmck]

Obiekty z Zabrza są tu:



-sondenwerk; 50.32168059 ; 18.83413049



-R 116 : 50.32530102 ; 18.84067359,



P.

[pmck]

Grupa bojowa "Pilchowice".

Najbardziej na południe wysunięty element "Pozycji Górnośląskiej".Składa się standartowo z sondenwerka i R 116b /jeden z dwóch w wersji b na Śląsku - nie miał kopuły pancernej ,zamiast niej miał być wyposażony w peryskop/.Obydwa obiekty oczywiście niedokończone.Stan zachowania dobry,na R116 widać ślady trafienia pocisków dużego kalibru.Pora roku dość nieszczególna na zdjęcia /krzaczory/ ale coś tam widać.

R 116:













Wchodzimy do środka przez wjazd dla armaty:


Pomieszczenie bojowe działa,w miejscu zamurowanego otworu miała być zamontowana płyta pancerna:



Idziemy dalej:





Czeski pancerz dla zdwojonego km-u:


Pomieszczenie peryskopu:


Trochę widać rurę na peryskop:



i dalej:

[pmck]

Zapomniałem podać współrzędne obiektów.Oto one:



-R 116 ; 50.20390091 ; 18.55050157,



-sondenwerk; 50.20305008 ; 18.55154148,



-obserwacyjny; 50.20127511 ; 18.55031683,



P.

[drFaustus]

Za oknem upalny dzień, zatem z czystą przyjemnośœcią oddałem się wirtualnej podróży po chłodnych pomieszczeniach zaprezentowanych przez Ciebie schronów

Poprosimy w późniejszym czasie (jesień) o wersję niezakrzaczoną

Tutaj:



z czym mamy do czynienia? (Element z PA? - nie mam pod ręką akurat)

Odnośœnie tych obserwacyjnych - czy obok tego zaprezentowanego jest też zachowany relikt stanowiska plot.? Jaki jest ich układ/rozmieszczenie w stosunku do poszczególnych obiektów z Pozycji?

Dobrze widzę, że jedna szczelina jest tuż pod sufitem? Jak ona wygląda z zewnątrz?

[pmck]

Po kolei:



-jest to czeski pancerz dla karabinu maszynowego /pojedyńczego,występują również w wersji podwójnej/.Wszystkie obiekty Pozycji Górnośœląskiej zostały przystosowane do zdobycznego uzbrojenia czeskiego.Jeżeli chodzi o R116 to konstrukcja jego została przerobiona co skutkowało "osłabieniem" pewnych elementów /śœciany w miejscach mocowania pancerzy/,natomiast sondenwerk -schron specjalny był od początku projektowany pod zdobyczne czeskie uzbrojenie i pancerze



-szczelina jest rzeczywiśœcie dośœć wysoko a z zewnątrz wygląda tak samo jak od śœrodka /nie ma profilu antyrykoszetowego/



-żadnych reliktów stanowisk plot. nie widziałem.Jak pisałem tylko w paru przypadkach udalo się powiązać oba te elementy.Jest to zrozumiałe ponieważ tereny na których można zobaczyć te schrony są z zasady mocno przekształcone /najcz궜ciej pola uprawne/ a pozostałośœci stanowisk art.plot. nie są znowu tak trudne do usunięcia jak się ktośœ uprze.



P.

[drFaustus]

Dzięki za szybka odpowiedź

Zatem należy przyjąć, że szczelina jest otworem wentylacyjnym (zwykła grawitacyjna wentylacja pomieszczenia).

Co do przeznaczenia obiektów - schronu obserwacyjno-wartowniczego - może były w jego pobliżu jakieśœ obozy pracy, składy amunicji lub cośœ zbliżonego charakterem?

(Co nie co może wniosłoby umiejscowienie (kierunki) szczelin obserwacyjnych? Ten jest przy drodze -zatem mógł pełnić rolę wartowni odgradzającej dostęp do danej strefy. Podobnie pozostałe.

[pmck]

W Nieborowicach mamy przedostatnią grupe bojową Pozycji Górnośląskiej patrząc w kierunku południowym.Skład obiektów tradycyjny: R116b i sondenwerk.Zbudowana jak wszystkie w 1939 roku niedaleko drogi Gliwice-Rybnik /R116 widać z szosy/.Miała ją osłaniać,uzbrojenie Regelbau /armata ppanc i km-y/ były skierowane na pobliski Knurów leżący po polskiej stronie.
Dwie rzeczy odróżniają tą grupę od pozostałych:przejście między ścianą o stropem obiektów jest zaokrąglone /podobnie jak w polskich/podczas gdy w niemieckich budowlach używano kątów prostych,po drugie dziwi bardzo bliskie usytuowanie schronów - jest to dosłownie kilkanaście metrów.

R 116b:































Stoimy przy sondenwerku,to białe w krzakach na wprost to jest R116,strasznie blisko:



Sondenwerk:























Załoga:



Schrony mimo że niewykończone i niewyposażone brały udział w walkach z armią rosyjską w 1945 roku.Są dość mocno ostrzelane z broni maszynowej.To było zapewne pierwotną przyczyną ich znacznie gorszego stanu niż np.obiektów pilchowickich.

Położenie:

R116b; 50.22745954 ; 18.62758952,
sondenwerk: 50.22719629 ; 18.62710677,

P.

[drFaustus]

Wspaniała podróż

Załoga posiłkująca się grzybkami

Zazdroszczę Tobie takiej ilośœci miejscówek w pobliżu

Jak na dzisiejsze realia to należy uznać za prawdziwe szcz궜cie zachowane stalowe relikty.

Zwróciłeśœ uwagę na otwór w posadzce przed wejśœciem (+trampki ) - co to było? (Na zapadnię trochę za małe, głębokośœci nie znam )

Wewnętrzne obrażenia trochę duże jak na sam ostrzał - nie doszło tam do jakiejśœ detonacji ładunku?

[pmck]

Ten otwór to studnia schronu.



Uszkodzenia - możliwe że detonowano tam amunicję,też mi to nie wygląda na uszkodzenia powstałe tylko z ostrzału broni maszynowej.



P.

[drFaustus]

Dziś po kilku latach obiekty zostały dodane do mapy, do eksploracji której zapraszam
Szkoda, że Pmck nie doczekał tej chwili...
W każdym bądź razie jego wkład i materiał nie poszedł na marne i jest z nami.